มงคลที่ ๓๑ บำเพ็ญตบะ - แม้ตายก็ไม่ทิ้งธรรม -

มงคลที่ ๓๑ บำเพ็ญตบะ - แม้ตายก็ไม่ทิ้งธรรม - ตบะ ธรรมใด ย่อมแผดเผาอกุศลธรรมทั้งหลาย เพราะเหตุนั้น ธรรมนั้น จึงชื่อว่า ตบะ ความเพียร คำว่า ตบะ นั่น เป็นชื่อแห่งอินทรียสังวร ตบะ มงคลที่ ๓๑ บำเพ็ญตบะ · นาญฺญตฺร โพชฺฌา ตปสา นาญฺญตฺร อินฺทฺริยสํวรา · นาญฺญตฺร สพฺพปฏินิสฺสคฺคา โสตฺถึ ปสฺสามิ ปาณินํ · นอกจากปัญญาเครื่องรู้ ตบะเครื่องเผาความชั่ว นอกจากความสำรวมอินทรีย์ · นอกจาก

ตบะ ตบะแตก ตบะ · แปลว่า ความเพียรอันเป็นเครื่องเผาผลาญกิเลส · ในที่ทั่วไปหมายถึงการบำเพ็ญเพียรเพื่อให้กิเลสเบาบางหดเหี้ยนหมดไป ด้วยการทำพิธีกรรม หรือด้วยการทรมานกายแบบต่างๆ เช่นบูชาไฟ ยืนขาเดียว

ตบะแตก ธรรมใด ย่อมแผดเผาอกุศลธรรมทั้งหลาย เพราะเหตุนั้น ธรรมนั้น จึงชื่อว่า ตบะ ความเพียร คำว่า ตบะ นั่น เป็นชื่อแห่งอินทรียสังวร ตบะแตก ตบะ หมายถึง พิธีข่มกิเลสโดยทรมานตัว ผู้บำเพ็ญตบะคือฤๅษี ตบะแตก หมายถึง บำเพ็ญตบะต่อไปไม่ได้เพราะทนสิ่งยั่วยวนไม่ไหว ปัจจุบันมักใช้หมายถึง สิ้นความอดทน หมดความอดกลั้น